Για την καταγωγή των Μολοσσικών


sea-mol

Well-Known Member
18 Μαρτίου 2011
6.882
8.847
Πρέβεζα
Οι πολεμικοί σκύλοι μπορεί να ξεκίνησαν σαν σκύλοι φύλακες
των ποιμένων και των κοπαδιών

John Ensminger

μετάφραση: Κώστας Ζήκας
πηγή: Dog Law Reporter: War Dogs May Have Begun as Guard Dogs of Shepherds and Flocks

Οι Μολοσσικοί σκύλοι θεωρούνταν από τους αρχαίους ότι προέρχονται από την περιοχή της Ηπείρου, βορείως των μεγάλων ελληνικών πόλεων-κρατών, μια περιοχή που σήμερα μοιράζεται μεταξύ της Ελλάδας και της Αλβανίας. Η ελληνική μυθολογία παρουσίαζε το Μολοσσικό σκύλο, καθώς και άλλες αρχαίες φυλές, σαν απόγονο της Λαίλαπος, ενός σκύλου που δόθηκε στην Ευρώπη από τον Δία.

Ευρήματα από την Νινευή δείχνουν παρόμοιους σκύλους, τους οποίους η ιστοσελίδα του Βρετανικού μουσείου περιγράφει ως Mastiff. O Otto Keller θεωρούσε ότι αυτά τα σκυλιά προέρχονται από μεγάλους σκύλους που απαντώνται στο Θιβέτ, και πίστευε ότι χάσανε το πυκνό τους τρίχωμα όταν πλέον κατέβηκαν στα πεδινά της Μεσοποταμίας. Οι αντιρρήσεις του Laufer, όσο αφορά το Θιβέτ σαν πηγή των Μολοσσικών, καθώς και η πρότασή του ότι τουρκικές φυλές μπορεί να χρησιμοποίησαν αρχικά τους σκύλους, αξίζει μεγαλύτερης προσοχής. Το σχέδιο του Θιβετιανού Μαστιφ που παρουσιάζεται, περιλαμβανόταν στο «Dogs» του Hamilton Smith, που εκδόθηκε το 1840.



Οι Μολοσσικοί της Ελλάδας μπορεί να μην σχετίζονται άμεσα με εκείνους της εγγύς Ανατολής, και ακόμα και στην Ευρώπη οι σκύλοι που λέγονταν Μολοσσικοί μπορεί να έχουν εμφανιστεί σε διάφορες περιοχές. Μολοσσικοί μπορεί να έχουν μεταφερθεί στην Αγγλία από Ρωμαίους στρατιώτες, και αφού αφέθηκαν από τις Λεγεώνες όταν αυτές εγκατέλειψαν το νησί, να διασταυρώθηκαν με τοπικούς σκύλους και εξελίχθηκαν στο Αγγλικό Μαστιφ, γνωστό στα μεσαιωνικά Λατινικά ως αγγλικό πολεμικό σκυλί (Canis bellicosus Anglicus)


Εκτράφηκαν τα Μολοσσικά για πόλεμο? Οι D .B. Hull και J.K.Anderson προκρίνουν ότι αρχικά ήταν σκύλοι φύλαξης κοπαδιών. Αυτοί οι σκύλοι πρέπει να διαχωρίζονται από τους σκύλους ποίμανσης (herding dogs), και εκπροσωπούνται τώρα από μια πλειάδα φυλών που περιλαμβάνει και το Ουγγρικό Komondor. Η απομόνωση των ορεινών περιοχών της Ηπείρου, ή άλλων περιοχών, με την ανάγκη να εξελιχθεί ένας σκύλος που θα μπορούσε να παρέχει προστασία ενάντια σε λύκους και άλλους μεγάλους θηρευτές, θα μπορούσε να εξηγήσει γιατί αυτός ο τύπος σκύλου ξεχώρισε τόσο χαρακτηριστικά από άλλους τύπους σκύλων. Η επιλεκτική εκτροφή θα ήταν δύσκολη σε αστικές περιοχές όπου και συγκεντρώνονταν οι στρατοί για εκστρατείες και η ανάγκη για πολεμικούς σκύλους θα ήταν μόνο περιοδική, κάτι που κάνει το μακροχρόνιο σχεδιασμό αμφίβολο. Μια άλλη θέση, παρόλα αυτά, μπορεί να είναι ότι, τουλάχιστον στην Εγγύς Ανατολή, σκύλοι όπως οι Μολοσσικοί εκτρέφονταν για τα Βασιλικά κυνήγια εναντίον μεγάλων και επικινδύνων θηραμάτων όπως τα λιοντάρια. Το να στηθεί όμως ένα τέτοιο εκτροφικό πρόγραμμα, φαίνεται ότι προυποθέτει μια πρωταρχική και εξεζητημένη κατανόηση της πλαστικότητας του φαινότυπου του σκύλου, για την οποία δεν υπάρχει κανένα αποδεικτικό στοιχείο. Οι αρχαίοι τείνουν να εξηγούν μοναδικές φυλές ως διασταυρώσεις σκύλων με άλλα ζώα. Ο Αριστοτέλης για παράδειγμα, πίστευε ότι ο Λακωνικός κύων είναι αποτέλεσμα διασταύρωσης σκύλου και αλεπούς (έξ άλώπεκος καί κυνος οί Λακωνικοί), ο Ινδικός σκύλος πιθανώς διασταύρωση μιας σκύλας με τίγρη. Ο Αριστοτέλης σωστά αναγνώρισε ότι οι σκύλοι μπορούσαν να διασταυρωθούν με λύκους, κάτι που εξηγούσε συγκεκριμένα ζώα στην Κυρήνη (Saluki?). "Περί ζώων ιστορίας" 8.28

Οι Μολοσσικοί αναφέρονται από μια σειρά αρχαίων συγγραφέων (Γκράτιος, Οππιανός, Νεμεσιανός, Πολυδεύκης) και αναπαριστώνται σε ταφικά μνημεία από την Εγγύς Ανατολή μέχρι την βόρεια Μεσόγειο. Ο Αριστοφάνης αναφέρεται σε Μολοσσικούς που χρησιμοποιούνταν για να φυλάσσουν τον χώρο των γυναικών στο σπίτι. (Θεσμοφοριάζουσες, 416 καὶ προσέτι Μολοττικοὺς τρέφουσι μορμολυκεῖα τοῖς μοιχοῖς κύνας. )



Η παραπάνω φωτογραφία που έχει βγάλει φωτογράφος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου στο νεκροταφείο του Κεραμεικού στην Αθήνα και τιτλοφορείται «ένας Μολοσσικος» από τον D .B.Hull, χρονολογείται στον 4ο πΧ αιώνα. Ο σκύλος φαίνεται λεοντόμορφος, με χαρακτηριστική χαίτη και θύσανο στην άκρη της ουράς. Ο καλλιτέχνης μπορεί να εκφράζει την πεποίθηση των αρχαίων ότι τα σκυλιά μπορούν να διασταυρωθούν με λιοντάρια. Η σφιγγο-φανής στάση του, μπορεί επίσης να αντικατοπτρίζει αυτήν την πεποίθηση. Ο σκύλος του Jennings στο βρετανικό μουσείο, που πιστεύεται γενικά ότι είναι Μολοσσικός, έχει επίσης χαίτη. Ένα άγαλμα στο μουσείο του Βατικανού μπορεί να παρουσιάζει επίσης θύσανο στην άκρη της ουράς. Μπορεί να μην είναι τυχαίο ότι και ο Αισχύλος και ο Σοφοκλής αναφέρονται στο τέρας της σφίγγας ως σκύλο. (Lilja 1973, 58-9)



Ένα βάζο στο μουσείο της Βοστόνης από τον Νάνο Ζωγράφο (76.45), που χρονολογείται περίπου στο 440 πΧ, δίνει μια οπτική του μεγέθους του Μολοσσικού, τοποθετώντας το ζώο δίπλα από τον νάνο και πίσω από έναν άνθρωπο κανονικού ύψους.

Πηγές: D.B. Hull, Hounds and Hunting in Ancient Greece (U. Chicago Press 1964); J.K. Anderson, Hunting in the Ancient World(U. Calif. Press 1985); A.A. Philllips and M.M. Willcock, Xenophon and Arrian on Hunting (Arris & Phillips Ltd. 1999); O. Keller, Die Antike Tiewelt (Leipzig 1909); E. Mayr, Animal Species and Evolution(Harvard U. Press 1963) (reproductive isolation in speciation); J.M.C. Toynbee, Animals in Roman Life and Art (Cornell U. Press 1973) (suggesting two types of Molossians came from Epirus, one for hunting and one for guarding sheep). S. Lilja (1976). Dogs in Greek Poetry. Commentationes Humanarum Litterarum, Societas Scientiarum Fennica, Helsinki. See also D. Hancock, “The Substantial Dogs of Switzerland,” Dogs in Canada (March 17, 2011);Laufer, B. (1909). Chinese Pottery of the Han Dynasty. East Asiatic Committee of the American Museum of Natural History, New York (see particularly p. 258, n. 2).



Πρόσθετη Σημείωση:
Η μεγάλη μελέτη της Περσικής τέχνης που συντάχθηκε από τον Arthur Upham Pope πάνω από είκοσι χρόνια πριν, A Survey of Persian Art from Prehistoric Times to the Present (Manafzadeh Group, Teheran 1938-1958 ), περιέχει μια σφραγίδα προ του 3000 πΧ, που δείχνει κυνήγι αγριόχοιρου με σκύλους που περιγράφονται ως μαστιφ. Η συγγραφέας του κεφαλαίου, Phyllis Ackerman, παρατηρεί ότι πρωιμότερες αναπαραστάσεις από κυνήγια (κυρίως σε αγγεία) έδειχναν «στεγνά» και γρήγορα σκυλιά, παρόμοια στην εμφάνιση με τα greyhound. Αυτό το βλέπει ως μία αλλαγή στον προτιμώμενο κυνηγετικό σκύλο, αλλά θα μπορούσε επίσης να αντικατοπτρίζει και το γεγονός ότι τα παλαιότερα κυνήγια συνήθως αφορούσαν ελαφοειδή ζώα, για τα οποία τα στιβαρά σκυλιά θα ήταν λιγότερο χρήσιμα. Αυτό, φυσικά, θέτει το ερώτημα του αν τα Μολοσσικά, ακόμα και αν ξεκίνησαν σαν ποιμενικά, ξεκίνησαν να χρησιμοποιούνται στο κυνήγι ακόμα νωρίτερα από ότι χρησιμοποιήθηκαν στον πόλεμο. Η μάχη με έναν μεγάλο αγριόχοιρο είναι αδιαμφισβήτητα μια μάλλον πολεμική κατάσταση.

Ευχαριστίες στον Richard Hawkins του Fern Hill Scottish Deerhounds που πρότεινε πολλές χρήσιμες πηγές για τα σκυλιά στον αρχαίο κόσμο. Ευχαριστίες στον Mark Stern που δάνεισε το αντίγραφο της μεγάλης δουλειάς του Pope .
 
Last edited by a moderator:




kokoni

Well-Known Member
6 Αυγούστου 2008
10.349
97
15
earth
άψογος μεταφραστής ο κύριος Ζήκας
sea-mol να του διαβιβάσεις τα συγχαρητήριά μου
 


sea-mol

Well-Known Member
18 Μαρτίου 2011
6.882
8.847
Πρέβεζα
Μια παράμετρος που θα μπορούσε να λαμβάνει υπόψη το άρθρο, σε σχέση με τη θεωρία του ότι δεν εκτρέφονταν ποιμενικά-πολεμικοί σκύλοι εύκολα σε αστικό περιβάλλον για τις ανάγκες στρατευμάτων είναι η εξής:
Μέχρι και τα πολύ κοντινά μας χρόνια, η επιβίωση ενός στρατεύματος και η διεξαγωγή μιας εκστρατείας, εξαρτείτο άμεσα από τα "ζωντανά εφόδια". Δηλαδή, καθώς δεν υπήρχαν κονσέρβες..κλπ...και η πορεία ενός στρατεύματος ήταν αρκετά αργή, έπρεπε να υπάρχει μια υποστήριξη από ζώντα ζώα, που θα παρείχαν γάλα....τυρί...και κρέας. Ολόκληρα τσελιγκάτα μπορούσαν να είναι υποστηρικτές μιας εκστρατείας και να έχουν άμεσο συμφέρον από αυτήν. Η λεγόμενη τακτική της "καμμένης γης" αναφέρεται πρωτογεννώς ακριβώς σ'αυτό! Στο κάψιμο δηλαδή των βοσκοτοπίων που θα οδηγούσαν σε λιμοκτονία τα κοπάδια. Μερικοί δε λαογράφοι υποστηρίζουν ότι βασικός παράγοντας διατήρησης του νομαδικού τρόπου ζωής σε φυλές όπως οι Σαρακατσάνοι, σχετίζεται ακριβώς με αυτήν την σχέση που είχαν (οι Σαρακατσάνοι βεβαιωμένα) με την κίνηση των στρατευμάτων. Ο "μικρο νομαδισμός" από τα χειμαδιά προς τα πεδινά μέσα στον χρόνο, δεν δικαιολογούσε επ'ουδενί την "πολιτισμική αδιαφορία" για μόνιμη στέγη που παρατηρείται σε πολλές περιπτώσεις.
Άρα, στο πλαίσιο της "υποστήριξης εκστρατείας" από κοπάδια με πρόβατα κλπ... υπήρχε ήδη από αρχαιοτάτων χρόνων, μιά ιδιότυπη σχέση των στρατευμάτων με την ποιμενική ζωή...μήπως αυτή η ιδιότυπη σχέση οδήγησε και σε άλλου τύπου "υποστήριξη" του στρατού? Μήπως ήταν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία για επίδειξή των δυνατοτήτων των σκυλιών? Και προσέξτε...αυτή η σχέση..υπάρχει από τότε που υπάρχει πόλεμος!
 


Στατιστικά Forum

Θέματα
33.103
Μηνύματα
895.598
Μέλη
19.914
Νεότερο μέλος
nicksugar3