Ο χρόνος και ο κόπος που αφιερώνουν πάρα πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων στην συζήτηση και την αναζήτηση της καλύτερης διατροφής για το κατοικίδιο τους είναι πραγματικά αξιοπρόσεκτος και τις περισσότερες φορές, αντιστρόφως ανάλογος από αυτόν που αφιερώνουν για την δική τους διατροφή ή των παιδιών τους. Αυτό δεν είναι δείγμα αδιαφορίας προς τον άνθρωπο ή αντίστοιχα ιδιαίτερου ενδιαφέροντος ως προς το ζώο, αλλά είναι αποτέλεσμα μιας ιδιαίτερα «επιθετικής» και τελικά επιτυχημένης εκστρατείας marketing από μέρους της βιομηχανίας του κατοικίδιου ζώου.
Οι ιδιοκτήτες σκύλων πολλές φορές βρίσκονται στην θέση να υποστηρίζουν και να υπερασπίζονται συγκεκριμένες μάρκες τροφών για τις οποίες ουσιαστικά δεν γνωρίζουν τίποτα ουσιαστικό, αλλά και να χρησιμοποιούν όρους που δεν έχουν καμία ουσιαστική σημασία.
Τροφές premium, τροφές super premium μα και τροφές ultra premium… Ένας πολύ κοινός διαχωρισμός και διαβάθμιση των έτοιμων τροφών που νομίζουμε πως ξέρουμε τι σημαίνει. Μια διαφοροποίηση που νομίζουμε πως κάτι σημαίνει, μα δεν σημαίνει τίποτα απολύτως. Αυτοί οι όροι δεν διέπονται από τους νόμους ετικέτας και δεν περιγράφεται το πως και που πρέπει να χρησιμοποιούνται. Υπάρχουν τροφές που αναγράφονται στην συσκευασία τους ως Gourmet μα ούτε και αυτό σημαίνει κάτι. Όλες αυτές οι τροφές που χρησιμοποιούν στην ετικέτα τους αυτούς τους όρους δεν έχουν την υποχρέωση, βάση νόμου, να διαφέρουν σε κάτι από τις υπόλοιπες. Δεν έχουν ποιοτικότερα υλικά, δεν έχουν άλλες ποσότητες σε υλικά, δεν έχουν καμία τέτοια υποχρέωση και δεν ελέγχονται για αυτό από καμία αρχή.
Επίσης, βλέπουμε τροφές natural, biological, organic ή holistic για τις οποίες πάλι δεν υπάρχει καμία άλλη υποχρέωση σε σχέση με τις άλλες τροφές. Πρόκειται απλά για μια εμπορική ονοματοδοσία, ένα εμπορικό τέχνασμα. Δεν υπάρχουν νόμοι ή οδηγίες που να οριοθετούν και να βάζουν κριτήρια στην ετικέτα των τροφών για κατοικίδια ζώα σε σχέση με τα biological, organic, natural ή holistic μέχρι αυτή την στιγμή στις Η.Π.Α. και τον F.D.A. ή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τι είναι μια «ολιστική τροφή σκύλου» αλήθεια; Τι σημαίνει «ολιστικός»;
Ενδεχομένως σε ένα παράλληλο σύμπαν όντως να υπάρχουν αυτές οι μυστικιστικές πρακτικές και οι διατροφές με μια «άλλη» ιδιότητα. Προσθέτοντας έναν εύηχο και συνάμα ασυνάρτητο όρο σε μία συμβατική αλλά αρκετά σοβαρή έννοια όπως η διατροφή (ή η ιατρική) προσπαθούν να πουλήσουν το ίδιο πράγμα (ή «αέρα κοπανιστό»), αλλιώς.
Τι είναι «βιολογικό»;
Βιολογικό μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν οτιδήποτε σχετιζόταν με την βιολογία, την επιστήμη της μελέτης των έμβιων όντων. Τώρα έχει αποκτήσει το νόημα του «υγιεινού» ώστε να μειώσει την θρεπτική αξία των «συμβατικών» και φυσικά εμείς, σαν καλοί καταναλωτές που νοιαζόμαστε για την υγεία και των σκυλιών μας να πληρώσουμε το κάτι παραπάνω.
Πέρα από αυτούς τους όρους, ο ιδιοκτήτης σκύλου έρχεται αντιμέτωπος με τις διαφορετικές τροφές, για διαφορετικές ηλικίες του σκύλου του. Άλλη τροφή για το κουτάβι, άλλη για τον νεαρό σκύλο, άλλη για τον ενήλικα και άλλη για τον υπερήλικα και γέρικο σκύλο. Έχετε συναντήσει ζώο στην φύση που να τρώει διαφορετικά πράγματα σύμφωνα με την ηλικία του; Σε μια αγέλη άγριων σκύλων που κατάφεραν να σκοτώσουν μια ζέβρα τα κουτάβια θα πάρουν το puppy μέρος της ζέβρας και τα μεγαλύτερα σε ηλικία μέλη το senior μέρος της;
Υπάρχουν διαφορετικές διατροφικές ανάγκες σε θέματα ποσότητας και συχνότητας κυρίως και λιγότερο ποιότητας και προέλευσης (πλασματικής κιόλας). Θα πρέπει να επιστρατεύσουμε την κοινή μας λογική για να βρούμε τις περισσότερες απαντήσεις και να μην αφήνουμε την «πλύση εγκεφάλου» του marketing να διαμορφώνει τις απόψεις μας. Οι ηλικιακά διαφορετικές τροφές, οι διαφορετικοί κωδικοί, έχουν σαν πρωταρχικό στόχο να πιάσουν μεγαλύτερο χώρο στα ράφια, να πουλήσουν «διαφορετικότητα» και «εξειδίκευση» και να αυξήσουν την πιθανότητα αγοράς.
Οι παρανοήσεις και οι παραπλανήσεις, βέβαια, δεν περιορίζονται στις εμπορικές και έτοιμες τροφές μόνο, αλλά και στα διάφορα «κινήματα» ωμής διατροφής και πιο «φυσικής» που κάπου ξεφεύγουν και γίνονται και αυτά μέρος της βιομηχανίας τροφής.
Θα δούμε κι εδώ να υποστηρίζονται διατροφές και «υπέρ τροφές», όπως μύρτιλλα, λάδι καρύδας, κουρκουμάς, αλλά και πηγές κρέατος όπως βίσονας, καγκουρό, αγριόπαπια, φασιανός και άλλα πολλά. Όταν αναφέρονται πιο «ταπεινές» πηγές όπως κοτόπουλο, γουρούνι, μοσχάρι και μέρη του ζώου όπως πόδια, οπλές, κεφάλια, λαιμοί, όρχεις και έντερα, αυτιά και ουρές είναι για να κατηγορηθούν ως «υποπροϊόντα» που οι βιομηχανίες χρησιμοποιούν και ακατάλληλα για τον σκύλο. Μα αυτά, ακόμα και σήμερα, σε κάποια μέρη του κόσμου τα πουλάνε σε αγορές για την διατροφή ανθρώπων.
Όποιος έχει δει (σε κάποιο ντοκιμαντέρ έστω) λύκους να κυνηγούν άλκες, άγρια σκυλιά της Αφρικής να κυνηγούν βουβάλια ή Ντίνγκο να κυνηγούν αγριόχοιρους θα έχει προσέξει πως η αγέλη θα «στοχεύσει» το αδύναμο ζώο, το ασθενικό, το πολύ μικρό σε ηλικία ή το ανήμπορο. Δε θα κυνηγήσει το «μπον φιλέ» του πιο δυνατού και υγιούς ζώου για ευνόητους λόγους. Επίσης, κάθε αγέλη θα προτιμήσει την εύκολη λεία ενός νεκρού ζώου ακόμα και σε προχωρημένη σήψη και θα πιει νερό από νερόλακκους. Καμία σχέση με «το καλύτερο κομμάτι» και την «ανώτερη ποιότητα». Η φυσική διατροφή των άγριων ζώων, λοιπόν, δεν είναι «ποιοτική» και «αποστειρωμένη» με την έννοια που πολλοί ιδιοκτήτες θέλουν να φαντάζονται.
Δεν υπάρχουν λοιπόν «υπέρ τροφές» και όπως λέει και η Catherine Collins, επικεφαλής διαιτολόγος του νοσοκομείου St George’s στο Λονδίνο «Ο όρος υπέρ τροφή είναι στη καλύτερη περίπτωση ανούσιος και στην χειρότερη επικίνδυνος» και η ποιοτική τροφή είναι η κατάλληλη για κάθε ζώο σε κάθε περίσταση.
Ακόμα και τα αποφάγια μας, που έχουν «δαιμονοποιηθεί», μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ καλό συμπλήρωμα της διατροφής του σκύλου μας. Ψητά και βραστά κρέατα, κιμάδες, βραστά και ωμά λαχανικά, φρούτα, βραστές πατάτες, ρύζι, μακαρόνια και μπαγιάτικο ψωμί μπορούν να αποτελέσουν μια καλή ενίσχυση της δίαιτας του, αρκεί να φροντίζουμε να αφαιρούμε και να συμπληρώνουμε ανάλογα.
Δεν είναι «κακός ιδιοκτήτης», λοιπόν, αυτός που ταΐζει και αποφάγια ή μια μέτριας τιμής ξηρά τροφή, δεν είναι «κακός ιδιοκτήτης» αυτός που θα ταΐσει τον σκύλο του με φθηνό κρέας από την αγορά.
Αντίστοιχα, δεν είναι «καλός ιδιοκτήτης» αυτός που ταΐζει τον σκύλο του ξηρά τροφή που κοστίζει 80€ τα 12 κιλά ή αυτός που του δίνει συμπληρώματα με εκχυλίσματα παπάγιας και καρύδας.
Ας χαλαρώσουμε λίγο με το τι ταΐζουμε τα σκυλιά μας και ας επικεντρωθούμε περισσότερο στο πόσο, μια που το 60% των σκύλων είναι υπέρβαροι και αυτό είναι πρόβλημα που απειλεί άμεσα και αποδεδειγμένα την ζωή τους.
Επίσης, ας ξέρουμε πως το σημαντικότερο κομμάτι της ευζωίας και της μακροζωίας των σκύλων έχει να κάνει με το γονιδίωμα τους και την εκτροφή τους. Δεχόμαστε και αναπαράγουμε σκύλους με εμφανή και σοβαρά ανατομικά προβλήματα, ανατομικές υπερβολές και «υπερτυπισμούς» (ζάρες, υπερβολικά μικρά ή μεγάλα μεγέθη, δυσαναλογίες, μεγάλα κεφάλια, χρωματισμούς που οφείλονται σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες, κ.α.) που μειώνουν τον μέσο όρο ζωής τους δραματικά. Μα την ίδια στιγμή ψάχνουμε να βρούμε την «υπέρ τροφή» και ταΐζουμε αγριοκούνελο και ζαρκάδι με φραγκόσυκα, με την ψευδαίσθηση ότι αυτό θα αυξήσει το προσδόκιμο ζωής τους και θα δώσει ποιότητα στην καθημερινότητα τους.
Είναι σημαντικό να μην λαμβάνουμε αποφάσεις και να υποστηρίζουμε ιδέες βασισμένες σε λέξεις, μόδες και μηνύματα που περνούν ασυνείδητα μέσω του marketing και των διαφημιστικών τρικ, αλλά να χρησιμοποιούμε κοινή λογική και να αναζητούμε την αποδεδειγμένη και επιστημονική αλήθεια.
Οι ιδιοκτήτες σκύλων πολλές φορές βρίσκονται στην θέση να υποστηρίζουν και να υπερασπίζονται συγκεκριμένες μάρκες τροφών για τις οποίες ουσιαστικά δεν γνωρίζουν τίποτα ουσιαστικό, αλλά και να χρησιμοποιούν όρους που δεν έχουν καμία ουσιαστική σημασία.
Τροφές premium, τροφές super premium μα και τροφές ultra premium… Ένας πολύ κοινός διαχωρισμός και διαβάθμιση των έτοιμων τροφών που νομίζουμε πως ξέρουμε τι σημαίνει. Μια διαφοροποίηση που νομίζουμε πως κάτι σημαίνει, μα δεν σημαίνει τίποτα απολύτως. Αυτοί οι όροι δεν διέπονται από τους νόμους ετικέτας και δεν περιγράφεται το πως και που πρέπει να χρησιμοποιούνται. Υπάρχουν τροφές που αναγράφονται στην συσκευασία τους ως Gourmet μα ούτε και αυτό σημαίνει κάτι. Όλες αυτές οι τροφές που χρησιμοποιούν στην ετικέτα τους αυτούς τους όρους δεν έχουν την υποχρέωση, βάση νόμου, να διαφέρουν σε κάτι από τις υπόλοιπες. Δεν έχουν ποιοτικότερα υλικά, δεν έχουν άλλες ποσότητες σε υλικά, δεν έχουν καμία τέτοια υποχρέωση και δεν ελέγχονται για αυτό από καμία αρχή.
Επίσης, βλέπουμε τροφές natural, biological, organic ή holistic για τις οποίες πάλι δεν υπάρχει καμία άλλη υποχρέωση σε σχέση με τις άλλες τροφές. Πρόκειται απλά για μια εμπορική ονοματοδοσία, ένα εμπορικό τέχνασμα. Δεν υπάρχουν νόμοι ή οδηγίες που να οριοθετούν και να βάζουν κριτήρια στην ετικέτα των τροφών για κατοικίδια ζώα σε σχέση με τα biological, organic, natural ή holistic μέχρι αυτή την στιγμή στις Η.Π.Α. και τον F.D.A. ή την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Τι είναι μια «ολιστική τροφή σκύλου» αλήθεια; Τι σημαίνει «ολιστικός»;
Ενδεχομένως σε ένα παράλληλο σύμπαν όντως να υπάρχουν αυτές οι μυστικιστικές πρακτικές και οι διατροφές με μια «άλλη» ιδιότητα. Προσθέτοντας έναν εύηχο και συνάμα ασυνάρτητο όρο σε μία συμβατική αλλά αρκετά σοβαρή έννοια όπως η διατροφή (ή η ιατρική) προσπαθούν να πουλήσουν το ίδιο πράγμα (ή «αέρα κοπανιστό»), αλλιώς.
Τι είναι «βιολογικό»;
Βιολογικό μέχρι πριν λίγα χρόνια ήταν οτιδήποτε σχετιζόταν με την βιολογία, την επιστήμη της μελέτης των έμβιων όντων. Τώρα έχει αποκτήσει το νόημα του «υγιεινού» ώστε να μειώσει την θρεπτική αξία των «συμβατικών» και φυσικά εμείς, σαν καλοί καταναλωτές που νοιαζόμαστε για την υγεία και των σκυλιών μας να πληρώσουμε το κάτι παραπάνω.
Πέρα από αυτούς τους όρους, ο ιδιοκτήτης σκύλου έρχεται αντιμέτωπος με τις διαφορετικές τροφές, για διαφορετικές ηλικίες του σκύλου του. Άλλη τροφή για το κουτάβι, άλλη για τον νεαρό σκύλο, άλλη για τον ενήλικα και άλλη για τον υπερήλικα και γέρικο σκύλο. Έχετε συναντήσει ζώο στην φύση που να τρώει διαφορετικά πράγματα σύμφωνα με την ηλικία του; Σε μια αγέλη άγριων σκύλων που κατάφεραν να σκοτώσουν μια ζέβρα τα κουτάβια θα πάρουν το puppy μέρος της ζέβρας και τα μεγαλύτερα σε ηλικία μέλη το senior μέρος της;
Υπάρχουν διαφορετικές διατροφικές ανάγκες σε θέματα ποσότητας και συχνότητας κυρίως και λιγότερο ποιότητας και προέλευσης (πλασματικής κιόλας). Θα πρέπει να επιστρατεύσουμε την κοινή μας λογική για να βρούμε τις περισσότερες απαντήσεις και να μην αφήνουμε την «πλύση εγκεφάλου» του marketing να διαμορφώνει τις απόψεις μας. Οι ηλικιακά διαφορετικές τροφές, οι διαφορετικοί κωδικοί, έχουν σαν πρωταρχικό στόχο να πιάσουν μεγαλύτερο χώρο στα ράφια, να πουλήσουν «διαφορετικότητα» και «εξειδίκευση» και να αυξήσουν την πιθανότητα αγοράς.
Οι παρανοήσεις και οι παραπλανήσεις, βέβαια, δεν περιορίζονται στις εμπορικές και έτοιμες τροφές μόνο, αλλά και στα διάφορα «κινήματα» ωμής διατροφής και πιο «φυσικής» που κάπου ξεφεύγουν και γίνονται και αυτά μέρος της βιομηχανίας τροφής.
Θα δούμε κι εδώ να υποστηρίζονται διατροφές και «υπέρ τροφές», όπως μύρτιλλα, λάδι καρύδας, κουρκουμάς, αλλά και πηγές κρέατος όπως βίσονας, καγκουρό, αγριόπαπια, φασιανός και άλλα πολλά. Όταν αναφέρονται πιο «ταπεινές» πηγές όπως κοτόπουλο, γουρούνι, μοσχάρι και μέρη του ζώου όπως πόδια, οπλές, κεφάλια, λαιμοί, όρχεις και έντερα, αυτιά και ουρές είναι για να κατηγορηθούν ως «υποπροϊόντα» που οι βιομηχανίες χρησιμοποιούν και ακατάλληλα για τον σκύλο. Μα αυτά, ακόμα και σήμερα, σε κάποια μέρη του κόσμου τα πουλάνε σε αγορές για την διατροφή ανθρώπων.
Όποιος έχει δει (σε κάποιο ντοκιμαντέρ έστω) λύκους να κυνηγούν άλκες, άγρια σκυλιά της Αφρικής να κυνηγούν βουβάλια ή Ντίνγκο να κυνηγούν αγριόχοιρους θα έχει προσέξει πως η αγέλη θα «στοχεύσει» το αδύναμο ζώο, το ασθενικό, το πολύ μικρό σε ηλικία ή το ανήμπορο. Δε θα κυνηγήσει το «μπον φιλέ» του πιο δυνατού και υγιούς ζώου για ευνόητους λόγους. Επίσης, κάθε αγέλη θα προτιμήσει την εύκολη λεία ενός νεκρού ζώου ακόμα και σε προχωρημένη σήψη και θα πιει νερό από νερόλακκους. Καμία σχέση με «το καλύτερο κομμάτι» και την «ανώτερη ποιότητα». Η φυσική διατροφή των άγριων ζώων, λοιπόν, δεν είναι «ποιοτική» και «αποστειρωμένη» με την έννοια που πολλοί ιδιοκτήτες θέλουν να φαντάζονται.
Δεν υπάρχουν λοιπόν «υπέρ τροφές» και όπως λέει και η Catherine Collins, επικεφαλής διαιτολόγος του νοσοκομείου St George’s στο Λονδίνο «Ο όρος υπέρ τροφή είναι στη καλύτερη περίπτωση ανούσιος και στην χειρότερη επικίνδυνος» και η ποιοτική τροφή είναι η κατάλληλη για κάθε ζώο σε κάθε περίσταση.
Ακόμα και τα αποφάγια μας, που έχουν «δαιμονοποιηθεί», μπορούν να αποτελέσουν ένα πολύ καλό συμπλήρωμα της διατροφής του σκύλου μας. Ψητά και βραστά κρέατα, κιμάδες, βραστά και ωμά λαχανικά, φρούτα, βραστές πατάτες, ρύζι, μακαρόνια και μπαγιάτικο ψωμί μπορούν να αποτελέσουν μια καλή ενίσχυση της δίαιτας του, αρκεί να φροντίζουμε να αφαιρούμε και να συμπληρώνουμε ανάλογα.
Δεν είναι «κακός ιδιοκτήτης», λοιπόν, αυτός που ταΐζει και αποφάγια ή μια μέτριας τιμής ξηρά τροφή, δεν είναι «κακός ιδιοκτήτης» αυτός που θα ταΐσει τον σκύλο του με φθηνό κρέας από την αγορά.
Αντίστοιχα, δεν είναι «καλός ιδιοκτήτης» αυτός που ταΐζει τον σκύλο του ξηρά τροφή που κοστίζει 80€ τα 12 κιλά ή αυτός που του δίνει συμπληρώματα με εκχυλίσματα παπάγιας και καρύδας.
Ας χαλαρώσουμε λίγο με το τι ταΐζουμε τα σκυλιά μας και ας επικεντρωθούμε περισσότερο στο πόσο, μια που το 60% των σκύλων είναι υπέρβαροι και αυτό είναι πρόβλημα που απειλεί άμεσα και αποδεδειγμένα την ζωή τους.
Επίσης, ας ξέρουμε πως το σημαντικότερο κομμάτι της ευζωίας και της μακροζωίας των σκύλων έχει να κάνει με το γονιδίωμα τους και την εκτροφή τους. Δεχόμαστε και αναπαράγουμε σκύλους με εμφανή και σοβαρά ανατομικά προβλήματα, ανατομικές υπερβολές και «υπερτυπισμούς» (ζάρες, υπερβολικά μικρά ή μεγάλα μεγέθη, δυσαναλογίες, μεγάλα κεφάλια, χρωματισμούς που οφείλονται σε χρωμοσωμικές ανωμαλίες, κ.α.) που μειώνουν τον μέσο όρο ζωής τους δραματικά. Μα την ίδια στιγμή ψάχνουμε να βρούμε την «υπέρ τροφή» και ταΐζουμε αγριοκούνελο και ζαρκάδι με φραγκόσυκα, με την ψευδαίσθηση ότι αυτό θα αυξήσει το προσδόκιμο ζωής τους και θα δώσει ποιότητα στην καθημερινότητα τους.
Είναι σημαντικό να μην λαμβάνουμε αποφάσεις και να υποστηρίζουμε ιδέες βασισμένες σε λέξεις, μόδες και μηνύματα που περνούν ασυνείδητα μέσω του marketing και των διαφημιστικών τρικ, αλλά να χρησιμοποιούμε κοινή λογική και να αναζητούμε την αποδεδειγμένη και επιστημονική αλήθεια.
