Αποσπασματα απο το αρθρο “Επιλεγοντας Εκτροφεα”
του David Hancock
o David Hancock ειναι συγγραφεας των έργων Dogs As Companions, Old Working Dogs, The Heritage of the Dog, Old Farm Dogs, The Bullmastiff-A Breeder’s Guide, The Mastiffs – The Big Game Hunters και αναριθμητων κυνολογικων αρθρων παγκοσμιως. Θεωρειται ως ενας απο τους σημαντικοτερους μελετητες και συγγραφεις της εποχης μας στον κυνολογικο χωρο, ενας κυνοφιλος με υψηλο ηθικο κριτηριο, που δεν δισταζει να θιξει τα κακως κειμενα με σθενος, προκαλωντας προβληματισμό γυρω απο τις συγχρονες τασεις στην εκτροφη σκυλων σημερα.
“Ο επιβητορας δεν ειναι καλος μονο και μονο επειδη ειναι ωραιος. Πρεπει και να προερχεται απο σωστη εκτροφη και να μην ειναι προιον της τυχης, αλλιως δεν μπορει να μεταδοσει τα προτερηματα του στους απογονους του”. (Jocelyn Lucas, Pedigree Dog Breeding, 1925).
“Ο Bruce-Lowe ανετρεξε την εκτροφη καθε αλογου ιπποδρομιων πισω στην αρχικη γεννητορα...και μπορεσε να καταταξει τρεις οικογενειες βασει των χαρακτηριστικων τους, οπως οικογενειες που παραγουν επιβητορες, οικογενειες αλογων κουρσας κλπ...αυτες οι κατηγοριες εξακολουθουν να ισχυουν, μεταβιβαζοντας τα οικογενειακα χαρακτηριστικα τους με αξιοπιστια, και ορισμενες οικογενειες συνδυαζονται ιδανικα με αλλες παραγοντας νικητες ιππους” (Charles Castle, Scientific Dog Management & Breeding, 1951)
“Πραγματι ορισμενα εκτροφεια κατορθωνουν να παραγουν ενα πρωταθλητη καθε χρονο, αλλα ειναι συνηθως εκεινα που διαθετουν ενα αριθμο απο μητερες συχνα παρομοιας γενεαλογιας και οι κατοχοι τους ηταν τυχεροι στην εξευρεση ενος επιβητορα που συνδυαζεται ιδανικα μ’ αυτες” (R.H. Smythe, The Breeding & Rearing of Dogs, 1969). Το συστημα ομως αυτο εχει ημερομηνια ληξεως γιατι η συνεχης επαναληψη της κλειστης αναπαραγωγης αργα ή γρηγορα αυτο-τιμωρειται...Η συγγενικη αναπαραγωγη ειναι θεμα ικανοτητας, οχι καιροσκοπισμου.
Ειχα καποτε ενα επιστατη που ηταν εντυπωσιακα ικανος σ’ αυτο το ταιριαγμα. Δεν μελετουσε γραμμες αιματος, δεν τον παρεσυραν οι εκθεσιακες επιτυχιες, ειχε ενα εμφυτο χαρισμα να διαλεγει και να ταιριαζει ιδανικα επιβητορες και θηλυκες. Εχω ακουσει για Ιρλανδους εκτροφεις γκρεϋχάουντ κυνοδρομιων με αναλογο “ματι”. Αλλα ο επιστατης μου ηταν ηλικιωμενος, με δεκαετιες εμπειρια στην εκτροφη ζωων. Ειχε διδαχτει απο την παρατηρηση και την πραξη, οχι απο το χαρτι και τη θεωρια. Στην πραγματικοτητα ήξερε πολλα για γραμμες αιματος και ειχε παρουσιασει νικητες σε κτηνοτροφικες εκθεσεις επι πολλα χρονια. Η κτηνοτροφια ειναι επιστημη, αυτος την ειχε αναγει σε τεχνη. Υπαρχουν εκτροφεις σκυλων το ιδιο προικισμενοι.
Μερικοι αρτιοι αλλα όχι ιδιαιτερα ξεχωριστοι σκυλοι δινουν πολυ υψηλο επιπεδο απογονων (οπως ο Bunsoro Bymesen, κορυφαιος επιβητορας το 2005, ή ο Azer of Oldwell, που ποτε δεν εγινε πρωταθλητης ο ιδιος αλλα εδωσε εννια πρωταθλητες). Ειναι το κραμα φαινοτυπικων και γονοτυπικων χαρακτηριστικων που παραγει τους απογονους. Η κορυφαια ποιοτητα μπορει να παραλειψει μια γενια...
Στην εκτροφη σκυλων το γραπτο γενεαλογιο παιζει ρολο αλλα ποτέ δεν πρεπει να ειναι ο αποφασιστικος παραγων...Ξερω πολυ γνωστους εκτροφεις που δηλωνουν το σκυλο χ αλλα χρησιμοποιουν το σκυλο ψ. Ειναι απατη αλλα συμβαινει. Ο Δανος γενετιστης Winge απεδειξε οτι το 15% των γενεαλογιων του Δανικου Κ.Ο. ήταν ανακριβη ως προς το χρωμα των προγονων. Ο σοβαρος εκτροφεας ειναι ακουραστος ερευνητης. Τα γνησια γενεαλογικα αρχεια ειναι βεβαιως πολυτιμες πηγες πληροφοριων αλλα χρειαζεται ικανοτητα για να τα αποκρυπτογραφησει κανεις εξαγοντας βασιμα συμπερασματα.
Πολλες, υπερβολικα πολλες φυλες σκυλων ειναι κατα τη γνωμη μου υπερτυπικες: Γενειοφοροι και σκληροτριχοι κολλι, Σετλαντ, Μπουλ Τερριερ, Μπουλντογκ, Μαστιφ, Φοξ Τερριερ, Νταξχουντ, Μπασσετ...Η επιλογη εκθεσιακων κριτηριων εχει φτασει στα ακρα. Μερικα κεφαλια Μπουλμαστιφ ειναι υπερβολικα...Το Μπουλμάστιφ, κακως, συχνα χαρακτηριζεται ως headbreed (φυλη οπου το κεφαλι εχει την μεγαλυτερη σημασια). Τα δειγματα με υπερτυπικα κεφαλια δινουν κεφαλια με ακομα μεγαλυτερες υπερβολες. Συντομα θα φτασει μια εποχη, αν δεν εχει φτασει ηδη, που δεν θα θυμαται κανεις πια πως εμοιαζε η φυλη καποτε. Ετσι δεν επιδεικνυεται σεβασμος προς τη φυλη και τον εργονομικο, λειτουργικο της ρολο. Στο “Αρχες της Εκτροφης σκυλων” ο R E Nicholas έγραφε το 1930: “ο εκτροφεας που επιστρεφει απο την εκθεση με καινουργιο -της μοδας -αντι βελτιωμενο ιδανικο, σπανια επιτυγχανει οτιδηποτε αξιολογο, γιατι η απαξιωση και ο υποβιβασμος των προτυπων αναλογα με τους επικρατουντες συρμους ειναι ο δρομος που οδηγει κατευθειαν στη συγχυση τυπων και στην απολυτη αποτυχια. Η πετρα που κατρακυλαει κερδιζει μοναχα χτυπηματα”. Καθε φυλη χρειαζεται αρχιτεκτονες, αντι για κυνηγους ευκαιριων.
Οταν καποιος εκτρεφει με εμμονη για ολο και περισσοτερο /πλουσιο τριχωμα, καταληγει με τριχωμα και χανει το σκυλο. Οταν εκτρεφει για κεφαλι, χανει τον αυθεντικο, σωστο τυπο, οπως εγινε με το Μπούλντογκ και το Μπούλ Τερριερ, οσο αποδεκτο και αν ειναι το νεο “λουκ”... Οταν εκτρεφει για “ποζα”, μαζα/ογκο και υπερβολικα (υπερτυπικα) χαρακτηριστικα, προδιδει την κληρονομια της φυλης και δεν βαζει το συμφερον και την υγεια της πανω απο την δουλικη υποταγη στον συρμο. Φυλες που χαρακτηριζονται απο βαρυ, υπερτυπικο κεφαλι συχνοτατα υποφερουν σε σωματικη ισορροπια, γενικη αρμονια και κινηση, γιατι, εκτος των αλλων, το κεντρο βαρος του σκυλου μετακινειται προς τα εμπρος...
Ειναι πολυ εφικτο και δυνατο να εκθρεψει κανεις επιλεκτικα με γνωμονα την αρτιοτητα και εργονομικη κατασκευη. Όλες οι φυλες κυνηγιου και εργασιας ετσι δημιουργηθηκαν. Η πιο αρτια φυλη που εχω δει στο στιβο ειναι το Αμερικανικο Σταφφορντσαϊρ Τερριερ. Χωρις ακροτητες, εξαιρετικα σε φυσικη κατασταση και μυικη διαπλαση, ομοιομορφα σε τυπο και εντυπωσιακα ιδιοτυπα – μοιαζουν, ακομα και σε κατηγοριες των 30 συμμετοχων, σα να προερχονται ολα την ίδια μητερα... Τα Αμερικανικα Μπούλντογκ μπορει να διαφερουν μεταξυ του γιατι διαφορετικα εκτροφεια προτιμουν διαφορετικους τυπους αλλα όλα μοιαζουν να εχουν εκτραφει με στοχο την αθλητικοτητα. Ο τυπος διαφερει αλλα η εργονομια ειναι παρουσα, ενα παραδειγμα επιλεκτικης εκτροφης με κατευθυνση οχι το στυλ αλλα την αρτιοτητα της λειτουργικης κατασκευης. Ενας σκυλος αυτου του μεγεθους επισης, που ειναι μεγεθος Μπουλμαστιφ, πρεπει να εκτρεφεται με το χαρακτηρα ως πρωταρχικο μελημα του εκτροφεα.
Στο διαφωτιστικο του εργο How to Breed Dogs (1947) ο εμπειροτατος εκτροφεας Leon Whitney έγραψε “οπως ξερει ο καθε εκτροφεας τα περισσοτερα κουταβια αγοραζονται με γνωμονα το ποσο χαριτωμενα ειναι. Ο αγοραστης σπανια θα αναρωτηθει θα εχει άραγε ήρεμη διαθεση οταν μεγαλωσει. Ούτε ο κυνοτροφος συνηθως τονιζει την συμπεριφορα, αλλα μαλλον τους υπεροχους πρωταθλητες προγονους στο πετιγκρι – οτιδηποτε, προκειμενου να πουλησει το κουταβι. Γιατι δεν εννοουν να καταλαβουν ολοι οτι το πρωτο και κυριο που κανει μια φυλη διαχρονικα δημοφιλη ειναι ο χαρακτηρας ;” Οταν το κοινο αγοραζει σκυλους χωρις τη δεουσα σημασια στο χαρακτηρα τους, δεν προκαλει εκπληξη οτι καποια παιδια δαγκωνονται και οτι η φυλη αποκταει κακο ονομα...Οι περισσοτεροι σκυλοι που αποριπτονται ή επιστρεφονται ή καταληγουν ανεπιθυμητοι ειναι λογω προβληματων χαρακτηρα και συμπεριφορας. Ήταν οι γεννητορες τους σωστα επιλεγμενοι;
Σίγουρα το πρωτο ερωτημα του υπευθυνου γονεα, οταν επιλεγει σκύλο για την οικογενεια, πρεπει να ειναι “ποιος ειναι ο χαρακτηρας των γεννητορων του κουταβιου και τι ξερουμε απο προηγουμενες γεννες τους;”
Η επιλογη γεννητορων σιγουρα παιζει ρολο. Η επιλογη εκτροφεα επισης.
[Αποδοση: Μαρια Γκιναλα / Fainomenon]
του David Hancock
o David Hancock ειναι συγγραφεας των έργων Dogs As Companions, Old Working Dogs, The Heritage of the Dog, Old Farm Dogs, The Bullmastiff-A Breeder’s Guide, The Mastiffs – The Big Game Hunters και αναριθμητων κυνολογικων αρθρων παγκοσμιως. Θεωρειται ως ενας απο τους σημαντικοτερους μελετητες και συγγραφεις της εποχης μας στον κυνολογικο χωρο, ενας κυνοφιλος με υψηλο ηθικο κριτηριο, που δεν δισταζει να θιξει τα κακως κειμενα με σθενος, προκαλωντας προβληματισμό γυρω απο τις συγχρονες τασεις στην εκτροφη σκυλων σημερα.
“Ο επιβητορας δεν ειναι καλος μονο και μονο επειδη ειναι ωραιος. Πρεπει και να προερχεται απο σωστη εκτροφη και να μην ειναι προιον της τυχης, αλλιως δεν μπορει να μεταδοσει τα προτερηματα του στους απογονους του”. (Jocelyn Lucas, Pedigree Dog Breeding, 1925).
“Ο Bruce-Lowe ανετρεξε την εκτροφη καθε αλογου ιπποδρομιων πισω στην αρχικη γεννητορα...και μπορεσε να καταταξει τρεις οικογενειες βασει των χαρακτηριστικων τους, οπως οικογενειες που παραγουν επιβητορες, οικογενειες αλογων κουρσας κλπ...αυτες οι κατηγοριες εξακολουθουν να ισχυουν, μεταβιβαζοντας τα οικογενειακα χαρακτηριστικα τους με αξιοπιστια, και ορισμενες οικογενειες συνδυαζονται ιδανικα με αλλες παραγοντας νικητες ιππους” (Charles Castle, Scientific Dog Management & Breeding, 1951)
“Πραγματι ορισμενα εκτροφεια κατορθωνουν να παραγουν ενα πρωταθλητη καθε χρονο, αλλα ειναι συνηθως εκεινα που διαθετουν ενα αριθμο απο μητερες συχνα παρομοιας γενεαλογιας και οι κατοχοι τους ηταν τυχεροι στην εξευρεση ενος επιβητορα που συνδυαζεται ιδανικα μ’ αυτες” (R.H. Smythe, The Breeding & Rearing of Dogs, 1969). Το συστημα ομως αυτο εχει ημερομηνια ληξεως γιατι η συνεχης επαναληψη της κλειστης αναπαραγωγης αργα ή γρηγορα αυτο-τιμωρειται...Η συγγενικη αναπαραγωγη ειναι θεμα ικανοτητας, οχι καιροσκοπισμου.
Ειχα καποτε ενα επιστατη που ηταν εντυπωσιακα ικανος σ’ αυτο το ταιριαγμα. Δεν μελετουσε γραμμες αιματος, δεν τον παρεσυραν οι εκθεσιακες επιτυχιες, ειχε ενα εμφυτο χαρισμα να διαλεγει και να ταιριαζει ιδανικα επιβητορες και θηλυκες. Εχω ακουσει για Ιρλανδους εκτροφεις γκρεϋχάουντ κυνοδρομιων με αναλογο “ματι”. Αλλα ο επιστατης μου ηταν ηλικιωμενος, με δεκαετιες εμπειρια στην εκτροφη ζωων. Ειχε διδαχτει απο την παρατηρηση και την πραξη, οχι απο το χαρτι και τη θεωρια. Στην πραγματικοτητα ήξερε πολλα για γραμμες αιματος και ειχε παρουσιασει νικητες σε κτηνοτροφικες εκθεσεις επι πολλα χρονια. Η κτηνοτροφια ειναι επιστημη, αυτος την ειχε αναγει σε τεχνη. Υπαρχουν εκτροφεις σκυλων το ιδιο προικισμενοι.
Μερικοι αρτιοι αλλα όχι ιδιαιτερα ξεχωριστοι σκυλοι δινουν πολυ υψηλο επιπεδο απογονων (οπως ο Bunsoro Bymesen, κορυφαιος επιβητορας το 2005, ή ο Azer of Oldwell, που ποτε δεν εγινε πρωταθλητης ο ιδιος αλλα εδωσε εννια πρωταθλητες). Ειναι το κραμα φαινοτυπικων και γονοτυπικων χαρακτηριστικων που παραγει τους απογονους. Η κορυφαια ποιοτητα μπορει να παραλειψει μια γενια...
Στην εκτροφη σκυλων το γραπτο γενεαλογιο παιζει ρολο αλλα ποτέ δεν πρεπει να ειναι ο αποφασιστικος παραγων...Ξερω πολυ γνωστους εκτροφεις που δηλωνουν το σκυλο χ αλλα χρησιμοποιουν το σκυλο ψ. Ειναι απατη αλλα συμβαινει. Ο Δανος γενετιστης Winge απεδειξε οτι το 15% των γενεαλογιων του Δανικου Κ.Ο. ήταν ανακριβη ως προς το χρωμα των προγονων. Ο σοβαρος εκτροφεας ειναι ακουραστος ερευνητης. Τα γνησια γενεαλογικα αρχεια ειναι βεβαιως πολυτιμες πηγες πληροφοριων αλλα χρειαζεται ικανοτητα για να τα αποκρυπτογραφησει κανεις εξαγοντας βασιμα συμπερασματα.
Πολλες, υπερβολικα πολλες φυλες σκυλων ειναι κατα τη γνωμη μου υπερτυπικες: Γενειοφοροι και σκληροτριχοι κολλι, Σετλαντ, Μπουλ Τερριερ, Μπουλντογκ, Μαστιφ, Φοξ Τερριερ, Νταξχουντ, Μπασσετ...Η επιλογη εκθεσιακων κριτηριων εχει φτασει στα ακρα. Μερικα κεφαλια Μπουλμαστιφ ειναι υπερβολικα...Το Μπουλμάστιφ, κακως, συχνα χαρακτηριζεται ως headbreed (φυλη οπου το κεφαλι εχει την μεγαλυτερη σημασια). Τα δειγματα με υπερτυπικα κεφαλια δινουν κεφαλια με ακομα μεγαλυτερες υπερβολες. Συντομα θα φτασει μια εποχη, αν δεν εχει φτασει ηδη, που δεν θα θυμαται κανεις πια πως εμοιαζε η φυλη καποτε. Ετσι δεν επιδεικνυεται σεβασμος προς τη φυλη και τον εργονομικο, λειτουργικο της ρολο. Στο “Αρχες της Εκτροφης σκυλων” ο R E Nicholas έγραφε το 1930: “ο εκτροφεας που επιστρεφει απο την εκθεση με καινουργιο -της μοδας -αντι βελτιωμενο ιδανικο, σπανια επιτυγχανει οτιδηποτε αξιολογο, γιατι η απαξιωση και ο υποβιβασμος των προτυπων αναλογα με τους επικρατουντες συρμους ειναι ο δρομος που οδηγει κατευθειαν στη συγχυση τυπων και στην απολυτη αποτυχια. Η πετρα που κατρακυλαει κερδιζει μοναχα χτυπηματα”. Καθε φυλη χρειαζεται αρχιτεκτονες, αντι για κυνηγους ευκαιριων.
Οταν καποιος εκτρεφει με εμμονη για ολο και περισσοτερο /πλουσιο τριχωμα, καταληγει με τριχωμα και χανει το σκυλο. Οταν εκτρεφει για κεφαλι, χανει τον αυθεντικο, σωστο τυπο, οπως εγινε με το Μπούλντογκ και το Μπούλ Τερριερ, οσο αποδεκτο και αν ειναι το νεο “λουκ”... Οταν εκτρεφει για “ποζα”, μαζα/ογκο και υπερβολικα (υπερτυπικα) χαρακτηριστικα, προδιδει την κληρονομια της φυλης και δεν βαζει το συμφερον και την υγεια της πανω απο την δουλικη υποταγη στον συρμο. Φυλες που χαρακτηριζονται απο βαρυ, υπερτυπικο κεφαλι συχνοτατα υποφερουν σε σωματικη ισορροπια, γενικη αρμονια και κινηση, γιατι, εκτος των αλλων, το κεντρο βαρος του σκυλου μετακινειται προς τα εμπρος...
Ειναι πολυ εφικτο και δυνατο να εκθρεψει κανεις επιλεκτικα με γνωμονα την αρτιοτητα και εργονομικη κατασκευη. Όλες οι φυλες κυνηγιου και εργασιας ετσι δημιουργηθηκαν. Η πιο αρτια φυλη που εχω δει στο στιβο ειναι το Αμερικανικο Σταφφορντσαϊρ Τερριερ. Χωρις ακροτητες, εξαιρετικα σε φυσικη κατασταση και μυικη διαπλαση, ομοιομορφα σε τυπο και εντυπωσιακα ιδιοτυπα – μοιαζουν, ακομα και σε κατηγοριες των 30 συμμετοχων, σα να προερχονται ολα την ίδια μητερα... Τα Αμερικανικα Μπούλντογκ μπορει να διαφερουν μεταξυ του γιατι διαφορετικα εκτροφεια προτιμουν διαφορετικους τυπους αλλα όλα μοιαζουν να εχουν εκτραφει με στοχο την αθλητικοτητα. Ο τυπος διαφερει αλλα η εργονομια ειναι παρουσα, ενα παραδειγμα επιλεκτικης εκτροφης με κατευθυνση οχι το στυλ αλλα την αρτιοτητα της λειτουργικης κατασκευης. Ενας σκυλος αυτου του μεγεθους επισης, που ειναι μεγεθος Μπουλμαστιφ, πρεπει να εκτρεφεται με το χαρακτηρα ως πρωταρχικο μελημα του εκτροφεα.
Στο διαφωτιστικο του εργο How to Breed Dogs (1947) ο εμπειροτατος εκτροφεας Leon Whitney έγραψε “οπως ξερει ο καθε εκτροφεας τα περισσοτερα κουταβια αγοραζονται με γνωμονα το ποσο χαριτωμενα ειναι. Ο αγοραστης σπανια θα αναρωτηθει θα εχει άραγε ήρεμη διαθεση οταν μεγαλωσει. Ούτε ο κυνοτροφος συνηθως τονιζει την συμπεριφορα, αλλα μαλλον τους υπεροχους πρωταθλητες προγονους στο πετιγκρι – οτιδηποτε, προκειμενου να πουλησει το κουταβι. Γιατι δεν εννοουν να καταλαβουν ολοι οτι το πρωτο και κυριο που κανει μια φυλη διαχρονικα δημοφιλη ειναι ο χαρακτηρας ;” Οταν το κοινο αγοραζει σκυλους χωρις τη δεουσα σημασια στο χαρακτηρα τους, δεν προκαλει εκπληξη οτι καποια παιδια δαγκωνονται και οτι η φυλη αποκταει κακο ονομα...Οι περισσοτεροι σκυλοι που αποριπτονται ή επιστρεφονται ή καταληγουν ανεπιθυμητοι ειναι λογω προβληματων χαρακτηρα και συμπεριφορας. Ήταν οι γεννητορες τους σωστα επιλεγμενοι;
Σίγουρα το πρωτο ερωτημα του υπευθυνου γονεα, οταν επιλεγει σκύλο για την οικογενεια, πρεπει να ειναι “ποιος ειναι ο χαρακτηρας των γεννητορων του κουταβιου και τι ξερουμε απο προηγουμενες γεννες τους;”
Η επιλογη γεννητορων σιγουρα παιζει ρολο. Η επιλογη εκτροφεα επισης.
[Αποδοση: Μαρια Γκιναλα / Fainomenon]
Last edited:
