το νατριο αποτελει το κυριοτερο κατιον του εξωκυτταριου υγρου.Η συγκεντρωση νατριου μαζι με τα ανιοντα που το εξουδετερωνουν καθοριζει την οσμωτικοτητα(osmolarity) του πλασματος,γιαυτο και οι διαταραχες του ιοντος αυτου συνοδευονται απο μεταβολες της οσμωτικης πιεσεως.
η οσμωτικοτητα εκφραζεται σε χιλιοστοωσμολια ανα kg νερου του πλασματος (mOsm/kg).
η οσμωτικη πιεση των υγρων(ΩΠ) μετριεται με τα ωσμομετρα.
διαφορα μορια με σημαντικοτερο την ουρια συμμετεχουν στη διαμορφωση της ΩΠ πλασματος.
παραδειγμα στη ΧΝΑ η αυξημενη ουρια δεν επηρεαζει τη διακινηση υγρων μεταξυ εξω-ενδο-κυτταριου χωρου,επειδη δεν διαπερνα ελευθερα τις κυτταρικες μεμβρανες.
το νερο και επομενως και το νατριο βρισκεται περισσοτερο στο μυικο και λιγοτερο στο λιπωδη ιστο.
αναλογα με τις συνηθειες διατροφης,ποσης υγρων και τη σωματικη διαπλαση γινεται και η διηθηση νερου και Na στα νεφρικα σπειραματα,η απορροφηση στα σωληναρια και η αππεκριση στα ουρα.
η υπονατριαιμια προκαλειται απο αυξημενη απωλεια νατριου η αραιωση απο κατακρατηση υδατος.
τα συμπτωματα της υπονατριαιμιας οφειλονται στην υποτονικοτητα του πλασματος.η υψηλοτερη ΩΠ στα κυτταρα προκαλει εισοδο υποτονου υγρου και εξοιδηση..τα εγκεφαλικα κυτταρα υποφερουν πρωτα και λογω του εγκεφαλικου οιδηματος υπαρχει κεφαλαλγια,συγχυση,ψευδαισθησεις,ναυτια,εμετος,απωλεια προσανατολισμου,σπασμους,η και αιφνιδιο θανατο.
υπαρχουν και περιπτωσεις που η υπονατριαιμια δεν εχει καποια σχεση με την υποωσμωτικοτητα π.χ οταν ειναι παθολογικα αυξημενα τα λιπιδια η τα λευκωματα του πλασματος(ψευδουπονατριαιμια),και οταν υπαρχει αλλο οσμωτικα δρων φορτιο στο πλασμα (μανιτολη,σορβιτολη,γλυκοζη κτλ) δηλαδη σε υπεργλυκαιμια απο αρρυθμιστο σακχαρωδη διαβητη(υπερωσμωτικο κωμα)
#
υποωσμωτικες η υποτονες υπονατριαιμιες:
η υπονατριαιμια μπορει να συνοδευεται απο υποογκαιμια η απο φυσιολογικο η αυξημενο εξωκυτταριο χωρο.
στη χρονια χρηση διουρητικων υπαρχει ενεργοποιηση συμπαθητικου νευρικου συστηματος και αγγειοτενσινης ΙΙ (διψα,ελαττωση νεφρικης αιματωσης κ.α),και εμφανιζεται η υπονατριαιμια,το ιδιο οταν υπαρχουν συνεχεις εμετοι,διαρροιες και νεφροπαθειες με απωλειες νατριου.
συχνες ειναι και οι καταστασεις σε κιρρωση ηπατος,βαρια καρδιακη ανεπαρκεια(γεια σου Scalpel
),νεφρωσικο συνδρομο,και σοβαρη υπολευκωματιναιμια.
η στερηση υγρων ελαττωνει την αποβολη και ανεβαζει την ΩΠ των ουρων.
υπονατριαιμια παρατηρειται και σε επινεφριδικη(γλυκοκορτικοειδικη) ανεπαρκεια,βαθυ υποθυρεοειδισμο(μυξοιδημα),απωλειες γαστρεντερικου,δερματικες απωλειες,χαμηλα επιπεδα καλιου,και στην απροσφορη εκκριση αντιδιουρητικης ορμονης SIADH..συχνοτερα εμφανιζεται μετεγχειρητικα,ενδοεγκεφαλικη νοσο,καρκινο,διαφορα φαρμακα,πνευμονιες.
#
κλινικες εκδηλωσεις: ληθαργος,αδυναμια,συγχυση,ναυτια,εμετος,κωμα,αυξηση και στη συνεχεια καταργηση των αντανακλαστικων,σπασμους και μεταβολες του καρδιακου ρυθμου και της πιεσεως,οιδημα και εντυπωμα κατα την πιεση,δακρυρροια.
#
διαγνωστικη προσεγγιση: να επιβεβαιωθει η υποτονικοτητα του πλασματος και να αποκλειστους διαφορες καταστασεις (υπερλιπιδαιμια,μανιτολη,γλυκοζη κ.α)
να προσδιορισθει η ΩΠ των ουρων για νεφρικη ανεπαρκεια.
ιστορικο και κλινικη εικονα καρδιακης ανεπαρκειας,ηπατικης νοσου,υπολευκωματιναιμιας,νεφρωσικου συνδρομου,ελεγχος φλοιοεπινεφριδικης ανεπαρκειας και υποθυρεοειδισμου.
αν αποκλεισθουν ολα μενει το SIADH με μεγαλη αιτιολογια( νεοπλασματα,πνευμονικα νοσηματα,φαρμακα,νοσοι ΚΝΣ,κ.α)
#
θεραπεια: αναλογα την σοβαροτητα της καταστασης και η εναρξη της.. μεγαλη σημασια εχει η αναγνωριση απο τον κτηνιατρο της χρονιοτητας της υπονατριαιμιας.
η ταχεια διορθωση της μπορει να προκαλεσει μεγαλη βλαβη.
χορηγηση φυσιολογικου ορου,διουρητικα(αναλογα),και ειδικη προσοχη σε υπονατριαιμια απο κατακρατηση υδατος οπου δεν ειναι απαραιτητη η χορηγηση νατριου,αφου το ολικο ποσο νατριου του οργανισμου ειναι φυσιολογικο η και αυξημενο.
διορθωση υποκειμενης νοσου(υποθυρεοειδισμο π.χ)
#
πηγες: γενικη χειρουργικη Σμπαρουνη ,εσωτερικη παθολογια α.π.θ ,petmd.com,ενα αρθρο(επινεφριδια) της Ε.Κ.Ε (ελληνικης κτηνιατρικης εταιρειας)
η οσμωτικοτητα εκφραζεται σε χιλιοστοωσμολια ανα kg νερου του πλασματος (mOsm/kg).
η οσμωτικη πιεση των υγρων(ΩΠ) μετριεται με τα ωσμομετρα.
διαφορα μορια με σημαντικοτερο την ουρια συμμετεχουν στη διαμορφωση της ΩΠ πλασματος.
παραδειγμα στη ΧΝΑ η αυξημενη ουρια δεν επηρεαζει τη διακινηση υγρων μεταξυ εξω-ενδο-κυτταριου χωρου,επειδη δεν διαπερνα ελευθερα τις κυτταρικες μεμβρανες.
το νερο και επομενως και το νατριο βρισκεται περισσοτερο στο μυικο και λιγοτερο στο λιπωδη ιστο.
αναλογα με τις συνηθειες διατροφης,ποσης υγρων και τη σωματικη διαπλαση γινεται και η διηθηση νερου και Na στα νεφρικα σπειραματα,η απορροφηση στα σωληναρια και η αππεκριση στα ουρα.
η υπονατριαιμια προκαλειται απο αυξημενη απωλεια νατριου η αραιωση απο κατακρατηση υδατος.
τα συμπτωματα της υπονατριαιμιας οφειλονται στην υποτονικοτητα του πλασματος.η υψηλοτερη ΩΠ στα κυτταρα προκαλει εισοδο υποτονου υγρου και εξοιδηση..τα εγκεφαλικα κυτταρα υποφερουν πρωτα και λογω του εγκεφαλικου οιδηματος υπαρχει κεφαλαλγια,συγχυση,ψευδαισθησεις,ναυτια,εμετος,απωλεια προσανατολισμου,σπασμους,η και αιφνιδιο θανατο.
υπαρχουν και περιπτωσεις που η υπονατριαιμια δεν εχει καποια σχεση με την υποωσμωτικοτητα π.χ οταν ειναι παθολογικα αυξημενα τα λιπιδια η τα λευκωματα του πλασματος(ψευδουπονατριαιμια),και οταν υπαρχει αλλο οσμωτικα δρων φορτιο στο πλασμα (μανιτολη,σορβιτολη,γλυκοζη κτλ) δηλαδη σε υπεργλυκαιμια απο αρρυθμιστο σακχαρωδη διαβητη(υπερωσμωτικο κωμα)
#
υποωσμωτικες η υποτονες υπονατριαιμιες:
η υπονατριαιμια μπορει να συνοδευεται απο υποογκαιμια η απο φυσιολογικο η αυξημενο εξωκυτταριο χωρο.
στη χρονια χρηση διουρητικων υπαρχει ενεργοποιηση συμπαθητικου νευρικου συστηματος και αγγειοτενσινης ΙΙ (διψα,ελαττωση νεφρικης αιματωσης κ.α),και εμφανιζεται η υπονατριαιμια,το ιδιο οταν υπαρχουν συνεχεις εμετοι,διαρροιες και νεφροπαθειες με απωλειες νατριου.
συχνες ειναι και οι καταστασεις σε κιρρωση ηπατος,βαρια καρδιακη ανεπαρκεια(γεια σου Scalpel
),νεφρωσικο συνδρομο,και σοβαρη υπολευκωματιναιμια.η στερηση υγρων ελαττωνει την αποβολη και ανεβαζει την ΩΠ των ουρων.
υπονατριαιμια παρατηρειται και σε επινεφριδικη(γλυκοκορτικοειδικη) ανεπαρκεια,βαθυ υποθυρεοειδισμο(μυξοιδημα),απωλειες γαστρεντερικου,δερματικες απωλειες,χαμηλα επιπεδα καλιου,και στην απροσφορη εκκριση αντιδιουρητικης ορμονης SIADH..συχνοτερα εμφανιζεται μετεγχειρητικα,ενδοεγκεφαλικη νοσο,καρκινο,διαφορα φαρμακα,πνευμονιες.
#
κλινικες εκδηλωσεις: ληθαργος,αδυναμια,συγχυση,ναυτια,εμετος,κωμα,αυξηση και στη συνεχεια καταργηση των αντανακλαστικων,σπασμους και μεταβολες του καρδιακου ρυθμου και της πιεσεως,οιδημα και εντυπωμα κατα την πιεση,δακρυρροια.
#
διαγνωστικη προσεγγιση: να επιβεβαιωθει η υποτονικοτητα του πλασματος και να αποκλειστους διαφορες καταστασεις (υπερλιπιδαιμια,μανιτολη,γλυκοζη κ.α)
να προσδιορισθει η ΩΠ των ουρων για νεφρικη ανεπαρκεια.
ιστορικο και κλινικη εικονα καρδιακης ανεπαρκειας,ηπατικης νοσου,υπολευκωματιναιμιας,νεφρωσικου συνδρομου,ελεγχος φλοιοεπινεφριδικης ανεπαρκειας και υποθυρεοειδισμου.
αν αποκλεισθουν ολα μενει το SIADH με μεγαλη αιτιολογια( νεοπλασματα,πνευμονικα νοσηματα,φαρμακα,νοσοι ΚΝΣ,κ.α)
#
θεραπεια: αναλογα την σοβαροτητα της καταστασης και η εναρξη της.. μεγαλη σημασια εχει η αναγνωριση απο τον κτηνιατρο της χρονιοτητας της υπονατριαιμιας.
η ταχεια διορθωση της μπορει να προκαλεσει μεγαλη βλαβη.
χορηγηση φυσιολογικου ορου,διουρητικα(αναλογα),και ειδικη προσοχη σε υπονατριαιμια απο κατακρατηση υδατος οπου δεν ειναι απαραιτητη η χορηγηση νατριου,αφου το ολικο ποσο νατριου του οργανισμου ειναι φυσιολογικο η και αυξημενο.
διορθωση υποκειμενης νοσου(υποθυρεοειδισμο π.χ)
#
πηγες: γενικη χειρουργικη Σμπαρουνη ,εσωτερικη παθολογια α.π.θ ,petmd.com,ενα αρθρο(επινεφριδια) της Ε.Κ.Ε (ελληνικης κτηνιατρικης εταιρειας)
