Υπάρχει ο κανόνας και η εξαίρεση. Θα πρέπει να αποφασιστεί ποιος είναι ο κανόνας και ποια η εξαίρεση και κατόπιν ποιο από τα δύο να γίνει συζήτηση.
Θα πρέπει να δούμε και το προφίλ όσων θεωρούν πως ο κριτής τους αδίκησε ή ο σκύλος τους έπεσε θύμα συνωμοσίας και σκοτεινών δυνάμεων. Ποιές είναι οι γνώσεις τους και εν τέλει, ποιες είναι οι αρετές και οι αδυναμίες του σκύλου που "αδικήθηκε" και τί είχε πια ο σκύλος που ευνοήθηκε;
Εναν διάσημο handler πίσω από το λουρί ή ΟΝΤΩΣ ο σκύλος άξιζε;
Επίσης μην ξεχνάμε πως η απόδοση ενός σκύλου, όσο εξαιρετικής ποιότητας και να είναι, εξαρτάται και από τον ίδιο τον σκύλο. Δεν είναι ρομπότ.
Και σε όλα αυτά συνυπολογίζουμε και το πώς ο κάθε κριτής έχει ερμηνεύσει το πρότυπο και τις προτιμήσεις του.
Ξέρετε, έχουμε φτάσει σε σημείο κάτοχοι σκύλων pet που μετέχουν και δεν ακούνε καλά λόγια, δεν διακρίνονται, δεν επιβραβεύονται, να ρίχνουν την αποτυχία σε όλους τους άλλους ΕΚΤΟΣ από τις αρετές και αδυναμίες του σκύλου που δείχνουν.
Αφού καταλήξουμε στα παραπάνω, ας το πάρουμε και "από την ανάποδη". Μας αρέσει το αποτέλεσμα και η επίδραση (και ποια είναι) των εκθέσεων μορφολογίας (και όσων αυτές περικλείουν) στις φυλές των σκύλων και την κυνοφιλία γενικότερα; Αν ναι, κάτι γίνεται σωστά και πρέπει να συνεχιστεί. Αν όχι, κάτι γίνεται λάθος και πρέπει να αλλάξει.
Οι εκθέσεις γίνονται για έναν σκοπό : την αξιολόγηση breeding stoock βάσει προτύπων.
Η λογική λέει πως για να μετάσχει ένας σκύλος σε μια έκθεση, πρέπει πρώτα να έχει αξιολογηθεί από τον πιο αυστηρό κριτή του, τον εκτροφέα του.
Κρίνει λοιπόν πως ο σκύλος του ανταποκρίνεται όσο το δυνατόν στο πρότυπο της φυλής του και ΑΞΙΖΕΙ να δειχτεί. Είναι ο σκύλος που θα τον κάνει περήφανο γιατί αντικατοπτρίζει την "σοφία" των επιλογών του.
Είναι όμως ΠΑΝΤΑ έτσι;;
Δυστυχώς όχι!
Αντιλαμβάνεστε πως εδώ μπαίνει στη μέση η πρόθεση και η γνώση όσων μετέχουν.
Αλλοι βλέπουν την έκθεση σαν ένα αναγκαίο "κακό" για το τυπικό της υπόθεσης, άλλοι σαν μια ευκαιρία να δείξουν με περηφάνια το αποτέλεσμα των επιλογών τους.
Προχωρώντας να δούμε το "ευαγγέλιο" (πρότυπο/standard) με το οποίο ζητάμε και απαιτούμε να γίνεται η κρίση. Ορίζει σαφώς το "σωστό" από το "λάθος" ή αφήνει πολλά περιθώρια για προσωπική ερμηνεία; Πόσο βαθύ είναι το "βαθύ"; Πόσο φαρδύ είναι το "φαρδύ"; Τι σημαίνει "σχετικά απομακρυσμένα";
Βαθιά γνώση και μελέτη της ιστορίας μας λύνει όλες τις απορίες που τυχών θα προκύψουν στην μελέτη των "τεχνικών χαρακτηριστικών", του προτύπου δηλαδή.
Θα ξέρουμε γιατί ζητείται το τάδε χαρακτηριστικό και τι εξυπηρετεί. Αυτό μικραίνει σε έναν βαθμό τυχών παρανοήσεις. Παρόλα αυτά πάντοτε υπάρχει ο υποκειμενικός παράγοντας.
Και αυτή είναι και η "μαγεία". Οι αναλογίες των υλικών είναι που κάνουν τη διαφορά. Αλλο είναι να ξεχάσεις να βάλεις σε ένα κέικ βανίλια και άλλο να την βάλεις σε συγκεκριμένη ποσότητα.
Μετά τι πάει να πει "σωστό και λάθος"; Δεν θα έπρεπε όλα να έχουν να κάνουν πρώτα με την υγεία και κατόπιν με την λειτουργικότητα; Γιατί να διατηρούνται χαρακτηριστικά που απλά "μας αρέσουν" και την ίδια ώρα δημιουργούν πολλαπλά προβλήματα υγείας και ευζωίας (υπερβολές σε χαρακτηριστικά που όμως είναι στο πρότυπο και αυτό "βοηθά" και κάποιους να υπερβάλουν ακόμα περισσότερο);
Υγεία και soundness είναι η βάση, το Α και το Ω.
Πάνω σε αυτούς τους 2 πυλώνες χτίζεται η χρηστικότητα και τα εξωτερικά χαρακτηριστικά που ζητούνται.
Το αν σε κάποιες φυλές (από τις 300+ που υπάρχουν) διατηρούνται ή ζητούνται χαρακτηριστικά που επηρεάζουν την ευζωία του σκύλου είναι ένα θέμα. Αυτό όμως δεν σημαίνει πως ΟΛΕΣ οι φυλές είναι έτσι, γιατί αυτό διατυμπανίζεται...
Οσον αφορά την υπερβολή... Τόσα ξέρουν, τόσα κάνουν.
Μην κρίνουμε από το λάθος, αλλά ας ψάξουμε να βρούμε το σωστό.
Άρα, όχι μόνο ποιοι είναι και πως επιλέγονται οι κριτές, αλλά ποιοι καταρτίζουν και με ποια προτεραιότητα (και γνώση) τα πρότυπα;
Υπεύθυνοι για τα πρότυπα είναι οι όμιλοι φυλών στην χώρα προέλευσης.
Η μελέτη της ιστορίας και των αλλαγών που επήλθαν στα πρότυπα (αν υπήρξαν και στον βαθμό που πολλοί ισχυρίζονται) θα μας λύσει πολλές απορίες.
Υπάρχουν πολλά
βιβλία όπου μπορούμε να δούμε τις διαφορές και μόνοι μας να κρίνουμε αν στην φυλή που αγαπάμε οι διαφορές που βλέπουμε είναι αποτέλεσμα αλλαγών των προτύπων ή ΚΑΚΗΣ ερμηνείας των προτύπων. Σε πολλές περιπτώσεις ισχύει το πρώτο, σε άλλες το δεύτερο.
Επίσης, όπως δεν πρέπει να προσπαθούμε να δικαιολογήσουμε την όποια "αποτυχία" [δεν (θα έπρεπε να) υπάρχει αποτυχία σε μια έκθεση μορφολογίας, (θα έπρεπε να) υπάρχουν απλά κρίσεις που στηρίζονται ή όχι σε μετρήσιμα πράγματα], δεν πρέπει να μας "κομπλάρει", "φιμώνει", "τυφλώνει", "γλυκαίνει", "αποσυντονίζει", "αποπροσανατολίζει", κλπ. η όποια "επιτυχία".
Η κρίση που παίρνει ένας σκύλος είναι η άποψη του κριτή για τις αρετές και αδυναμίες του σκύλου που του δείχνουμε, βάσει προτύπου και ερμηνείας αυτού από τον ίδιο τον κριτή.
Πάντοτε υπάρχει ο υποκειμενικός παράγοντας ο οποίος διαμορφώνεται από τις εμπειρίες και τις γνώσεις ενός κριτή. Αυτά είναι που διαμορφώνουν το δικό του "ιδεατό" και με βάση αυτό αξιολογεί τον σκύλο μας.
Το πόσο θα μας επηρεάσει ή θα μας προβληματίσει μια κρίση είναι καθαρά θέμα προσέγγισης του όλου θέματος.
Όλοι "παίζουμε" με τον σκύλο, όλοι είμαστε κυνοχρήστες, από τον κυνηγό μέχρι τον "εκθεσάκια" και από τον παράνομο εκτροφέα (puppy mill) μέχρι τον απλό ιδιοκτήτη. Αλλάζουν τα κίνητρα και ο βαθμός/ποιότητα κυνοχρησίας σε σχέση με τον σκύλο. Έτσι και οι εκθέσεις, οι κριτές, οι εκτροφείς και οι εκθέτες. Είναι "ανέκδοτο" οι φράσεις "Για το καλό της φυλής", "Για να πάει η εκτροφή παρακάτω", "Για την βελτίωση της φυλής", κλπ. μια που ο σκύλος δεν έχει σαν έγνοια ούτε την "βελτίωση της φυλής", ούτε και ενδιαφέρεται για το πόσο και που "παρακάτω" θα πάει η εκτροφή. Θα τον ωφελούσε να ζει περισσότερο, να ζει ποιοτικά και όπως αρμόζει.
Για τον ίδιο τον σκύλο, ΝΑΙ θα συμφωνήσω. Τιποτα δεν του λένε όλα αυτά.
Με κύριο γνώμονα όμως ΑΥΤΟΣ ο ίδιος να είναι και να περνάει καλά, για μένα προσωπικά αυτές οι φράσεις ΔΕΝ είναι ανέκδοτο και ευτυχώς και για κάποιους άλλους, που μάχονται για πράγματα αυτονόητα, όπως την υγεία, και το σωστό ταμπεραμέντο σε έναν τυπικό εκπρόσωπο της φυλής που αγαπάνε.
Η δικιά μας η γενιά πήρε από την προηγούμενη, φυλές σκύλων με καλά και κακά στοιχεία. Είτε πρόκειται για θέματα υγείας, είτε πρόκειται για θέματα ταμπεραμέντου είτε πρόκειται για θέματα μορφολογίας. Στο χέρι μας είναι τι θα δώσουμε στην επόμενη γενιά και πως θα διαχειριστούμε μαζί αυτή την παρακαταθήκη.
